De aanvullende waarde van myofeedback en elektrostimulatie
Soms wordt er tijdens een bekkenfysiotherapeutische behandeling gebruik gemaakt van myofeedback en/of elektrostimulatie. Maar wat is dit eigenlijk en wat is hier de meerwaarde van? In deze ‘vanuit de bodem’ zal ik in grote lijnen uitleg geven over wat myofeedback en elektrostimulatie inhouden.
Wat is Myofeedback?
Myo staat voor spier en feedback voor terugkoppeling. Het betekent dat er informatie wordt gegeven over de spanning en de werking van de spieren. Bij de bekkenfysiotherapeut betreft dit de spieractiviteit van de bekkenbodemspieren.
Om deze spieractiviteit te meten wordt in het rectum een ‘probe’ ingebracht die verbonden is met het myofeedbackapparaat. Myofeedback kan gebruikt worden als onderzoeksmogelijkheid en ook als hulpmiddel bij het op de juiste manier leren aan- en ontspannen van de bekkenbodemspieren.
Ook rustactiviteit, kracht, coördinatie en uithoudingsvermogen van de spieren kan gemeten worden. Het helpt bij het vergroten van de bewustwording van de bekkenbodemspieren. Hierdoor kan er beter worden getraind op het leren aan- of ontspannen van de bekkenbodemspieren.
Myofeedback wordt weergegeven op een beeldscherm, hierdoor kan de patient tijdens de behandeling zelf de spierspanning volgen en zien wat er gebeurt tijdens het aan- en ontspannen van de bekkenbodemspieren. Dit heeft als voordeel dat het informatief en ook motiverend kan werken tijdens het oefenen.
FES, functionele elektrostimulatie
Functionele elektrostimulatie is een niet pijnlijke vorm van spierprikkelen. Deze stimulatie wordt door dezelfde ‘probe’ gegeven die tijdens de myofeedback is gebruikt. Nu worden er alleen elektrische stroomprikkels afgeven aan de spiervezels. Het kan binnen de bekkenfysiotherapie ingezet worden als onderzoek- en trainingsmethode voor de bekkenbodemspieren maar ook om behandelingen te evalueren.
De stroomprikkels kunnen zo ingesteld worden dat de bekkenbodemspieren of aanspannen of juist ontspannen. De instellingen kunnen ook gericht zijn op het algeheel verlagen van de spierspanning in de bekkenbodemspieren of juist het aansterken van bepaalde spieren in de bekkenbodemspieren.
Voorafgaand aan de elektrostimulatie behandeling wordt via het myofeedback onderzoek vastgesteld welke instellingen er gehanteerd zullen worden. De bekkenfysiotherapeut zal uitleg geven waarom voor bepaalde instellingen gekozen is.
Huiswerkoefening
Het voordeel van het trainen van de bekkenbodemspieren met elektrostimulatie is herkenning. Wanneer iemand onderactieve bekkenbodemspieren heeft en de bekkenbodemspieren met behulp van de elektrostimulatie aangespannen worden zul je uiteindelijk deze aanspanning gaan herkennen en deze goed gebruiken als huiswerkoefening. Dit geldt ook wanneer er sprake is van overactiviteit in de bekkenbodem waardoor er getraind gaat worden op het ontspanning van de bekkenbodemspieren. De elektrostimulatie kan ingezet worden om de bekkenbodemspieren te trainen, ook kan deze gebruikt worden als er pijnklachten zijn in het bekkenbodem gebied en bij bepaalde blaasproblemen.
Myofeedback en elektrostimulatie kunnen ook gelijktijdig ingezet worden als therapie, dit heeft als voordeel dat er getraind kan worden op bewustzijn en op kracht.
Myofeedback apparaten
Er zijn diverse myofeedback apparaten waarmee wordt gewerkt binnen de bekkenfysiotherapie.
Dit zijn onder andere de Neurotrac MyoPlus2 Pro en ook de Myomed 932.
MAPLe:
Naast deze apparaten is er ook nog de MAPLe.
De MAPLe meet de spieractiviteit aan de vier zijden van de bekkenbodem op zes dieptes. In plaats van maar één meting van de gehele bekkenbodem is er een nauwkeurig beeld te zien van de activiteit van individuele spieren aan de verschillende zijden en dieptes. Hierdoor kan de therapeut beter beoordelen welke spieren goed functioneren en welke niet. Dit is ook de reden waarom de MAPLe ook wordt ingezet tijdens wetenschappelijk onderzoek. Er kan een betere beoordeling gemaakt worden door de bekkenfysiotherapeut en ook kan er gerichter behandeld worden. De myofeedback is nauwkeuriger en de elektrostimulatie kan gerichter toegepast worden doordat de gebieden waar de spieractiviteit te weinig of juist teveel is apart geselecteerd kunnen worden.
Hopelijk heeft u zo een antwoord gekregen op de vraag wat de aanvullende waarde van myofeedback en elektrostimulatie is. Mocht u nog vragen hebben of zou u meer informatie willen ontvangen over myofeedback en elektrostimulatie mail deze naar onze redactie. Dan kan ik deze behandelen en beantwoorden in de volgende Nieuws.