Hormoon- en chemotherapie. Voor veel patiënten met prostaatkanker is dit onontkoombaar. In onder andere Duitsland en Australië worden veelbelovende resultaten geboekt met radioactieve PSMA-therapie. Volgt Nederland ook?
Dr. Daniela Oprea-Lager, u bent nucleair geneeskundige en voorzitter van PSMA forum NL. Wat is PSMA precies?
“PSMA staat voor ‘prostaat-specifiek membraan antigeen’ en is een eiwit dat zich op de oppervlakte van prostaatkankercellen bevindt. Na jarenlang wetenschappelijk onderzoek zijn verschillende radioactieve stoffen ontwikkeld, die zich kunnen binden aan het PSMA-eiwit. De zo ontstane radioactief PSMA wordt ingespoten in de bloedbaan om prostaatkanker in beeld te brengen. Ook kan PSMA worden gebruikt als therapie, om andere stoffen naar de tumor te brengen. Een van die stoffen is het radioactieve Lutetium-177, dat straling afgeeft. Deze straling kan schade aanrichten aan het DNA, waardoor kankercellen vernietigd worden.”
Wat kan PSMA voor patiënten met prostaatkanker betekenen?
“Door PSMA te koppelen aan een radioactieve stof, kunnen kankercellen eerder én veel beter in beeld worden gebracht. Zo kunnen wij als arts letterlijk zien waar de kanker zich bevindt. En daardoor een betere diagnostiek verrichten. Daarnaast kunnen patiënten met een hogere dosis radioactief PSMA behandeld worden, doordat het helpt tumorcellen te doden. Die dubbele functie maakt PSMA een unicum in de medische wereld.”
Wanneer kom je in aanmerking voor PSMA-therapie?
“Allereerst is het belangrijk dat er voldoende PSMA-eiwit op de kankercellen zit en zichtbaar is. Je kunt immers niet iets behandelen wat je niet ziet. Ook kijken we altijd naar de beenmerg-reserves en de nierfuncties van een patiënt. Een behandeling met PSMA heeft daar namelijk invloed op. En als er sprake is van prostaatkanker met uitzaaiingen in de organen, is er een kans dat de therapie minder goed aanslaat. Echter, bij uitzaaiingen in de botten en lymfklieren – wat gebruikelijker is bij dit type kanker – kan PSMA wél worden aangeboden.
Over de voordelen van PSMA-therapie en wat PSMA in de toekomst kan betekenen voor prostaatkanker:
Lees verder op Planethealth.nl >>
N.a.v. een aantal vragen over het artikel en het wel/niet vergoed worden van Lutetium in Nederland, vindt u hieronder een reactie van dr. Daniela Oprea-Lager: “De info in het Artikel Planet Health klopt wel. 177Lu-PSMA-617 is nog niet vergoed in Nederland. Wat wel deels vergoed wordt is 177 Lu-PSMA-I&T, een alternatief tracer die voor eigen productie en alleen voor eigen patiënten in sommige centra in Nederland geproduceerd kan worden. Ook daar telt dat er van tevoren afspraken met zorgverzekeraars gedaan moeten worden voor vergoeding en dat de kosten alleen de productie van de tracer (177 Lu-PSMA-I&T) dekken, maar niet de opname, personeel, mankracht op het lab, in de apotheek etc.
EMA heeft eind december 2022 177Lu-PSMA-617 (Novartis product) erkend als middel voor Castratie Resistente Prostaatkanker. Die gaat nu o.b.v. dure geneesmiddelen het sluistraject in. D.w.z. dat het dossier opnieuw bekekenen wordt en onderhandelingen over de prijs zullen t.z.t. plaatsvinden. Dit traject kan 1-2 jaar duren.”