Iedereen is wel eens moe. Soms een paar dagen, soms langer. Een paar nachten goed doorslapen of het wat rustiger aan doen, helpt dan vaak. Dat is niet zo bij kanker. Veel mensen met kanker zijn moe, echt moe. Grote kans dat u vóór de ziekte veel meer energie had en het nu echt rustiger aan moet doen. Hoe gaat u daarmee om?
.
Veel mensen met kanker hebben last van vermoeidheid. Ook mensen met prostaatkanker. De vermoeidheid kan door de ziekte zelf komen, maar ook door de behandeling.
Als de vermoeidheid langer aanhoudt dan een halfjaar, heet het chronische vermoeidheid.
Bespreek vermoeidheid altijd met de arts of verpleegkundige. Hij of zij kan helpen om met de vermoeidheid te leren omgaan. Bijvoorbeeld met tips om conditie op te bouwen, om grenzen te stellen of een balans te vinden in de activiteiten.
Moe van niets
Vermoeidheid bij kanker is niet te vergelijken met ‘gewone vermoeidheid’. De vermoeidheid komt ineens op en op onverwachte momenten. Zelfs nadat u goed hebt geslapen en geen zware inspanning heeft gedaan.
Bent u moe na een operatie, behandeling met radiotherapie (bestraling) of chemotherapie, dan is er een duidelijk verband. Maar, de vermoeidheid is vaak niet gekoppeld aan een bepaalde ingreep of inspanning. Het lastige is dat het meestal niet binnen een paar dagen over is, maar lang kan aanhouden.
Door vermoeidheid werken ook uw hersenen minder goed. U kunt bijvoorbeeld moeite hebben met onthouden, met uw aandacht bij iets houden of met het nemen van beslissingen.
Uiteraard kan vermoeidheid ook invloed hebben op uw stemming. U kunt prikkelbaar, boos of somber zijn.
Impact op uw partner
Dit kan ook impact hebben op uw partner. Het is een heel menselijke reactie dat uw partner er af en toe flink van baalt. Samenleven met iemand die uitgeput is, leeg, zich maar moeilijk kan concentreren, geen energie heeft om iets te ondernemen, geen zin meer heeft in seks. Daar kan uw partner zelf ook moedeloos van worden.
Vermoeidheid begrijpen
Het kan helpen als u beter begrijpt waar de vermoeidheid vandaan komt. Het kan zijn dat u zich meer zorgen maakt, dat u vaak wakker ligt, dat u bang bent voor de behandelingen, bang voor de toekomst.
Slaapt u slecht, hoe ziet uw dag/nachtritme eruit, eet u voldoende en gezond, beweegt u voldoende, heeft u voldoende afleiding, zijn er hobby’s die u kunt oppakken? Allemaal vragen die u kunnen helpen om een oplossing te vinden.
Hulp zoeken
Als u hier zelf niet uit komt en u wilt hulp, dan kunt u de vermoeidheidsklachten bespreken met de huisarts, medisch specialist of verpleegkundige. Mogelijk kunnen zij helpen om de vermoeidheid tegen te gaan.
Daarnaast kunt u (deels op verwijzing) terecht bij een:
- oncologisch fysiotherapeut: voor opbouw conditie/kracht, vergroten vertrouwen in bewegen
- ergotherapeut: voor energieverdeling en/of praktische tips voor activiteiten
- maatschappelijk werk/psycholoog: praten over emotionele impact en/of invloed op sociale leven
- revalidatiecentrum