Janine Beaujean
Onder deze titel publiceerde bestralingskliniek Maastro in Maastricht een artikel in De Limburger. Daarin werd gemeld dat prostaatkanker nu ook doeltreffend in vijf sessies van een kwartier bestraald kan worden.
In PKS Nieuws is al eerder aandacht besteed aan vormen van met een hogere dosis minder vaak bestralen. Onze reden om dat nu opnieuw te doen is: bij Maastro is het geen toekomstmuziek meer, maar al ruim een jaar dagelijkse praktijk. Tot grote tevredenheid van de patiënten en artsen.
‘Vergelijk het maar met een mokerslag. Om een spijker met een kleine hamer in de muur te slaan moet je veel vaker slaan dan met een zware hamer.’ Zo omschrijft radiotherapeut-oncoloog Evert van Limbergen de stereotactische bestralingsbehandeling die Maastro nu ook op prostaatkankerpatiënten toepast.
Patiënten met laag- of matig risico prostaatkanker, die goed kunnen leegplassen en een prostaatvolume van maximaal 100cc hebben, komen in aanmerking voor deze techniek. Zij beschikken hiermee over een mooi alternatief voor een operatie of lange bestralingsreeks. Het is minder belastend en geeft al na vijf bestralingen een vergelijkbare genezingskans. Door deze precisie techniek hoeft men nog maar vijf keer naar de kliniek te komen, in plaats van de gebruikelijke 20 tot 39 keer. Bovendien neemt de behandeling zelf slechts vijftien minuten in beslag. Radiotherapeut-oncoloog Ben Vanneste: ‘Een prachtig voorbeeld van patiënt gedreven zorg.’
Beveiliging
Bij deze innovatieve, uitwendige bestralingstechniek draaien meerdere smalle bestralingsbundels om de patiënt heen, waardoor de tumor vanaf verschillende kanten heel nauwkeurig met een hoge dosis wordt bestraald en kan het te bestralen gebied zo klein mogelijk worden gehouden. De precisie van de bestraling wordt verder verbeterd door het gebruik van een klein ballonnetje dat telkens tijdelijk in de darm geplaatst wordt om de prostaat vast te klemmen en diens bewegingen te belemmeren.
Bestraling met een dergelijke hoge dosis vergt meer precisie om omliggende organen zo veel mogelijk te sparen. Deze nauwkeurigheid kan mede door de hoge beeldkwaliteit van het bestralingsapparaat, de Varian TrueBeam®, worden gerealiseerd.
Via in de prostaat aangebrachte markers bakenen we het te bestralen tumorgebied nauwkeurig af. Het bestralingstoestel kan door deze markers ook de beweging van de prostaat volgen en stopt de behandeling tijdelijk als de markers zich buiten het stralingsgebied bewegen. ‘Deze extra ingebouwde beveiliging vergroot de nauwkeurigheid van de bestraling en verkleint het risico op bijwerkingen’, vult Celine Van Beveren, klinisch fysicus bij Maastro, aan. Een innovatie die Maastro binnen enkele maanden ook in de kliniek zal toepassen.
Impact
Evert Van Limbergen: ‘Laatst hadden we een patiënt die zich niet meer wilde laten behandelen. Meneer was de 80 gepasseerd en achtentwintig bestralingen zag hij niet zitten. Tot we hem vertelden dat het ook in vijf sessies kon. Dat trok hem over de streep. Zijn familie pinkte een traan weg van blijdschap. Toen besefte ik hoe groot de impact van het verminderen van het aantal bestralingen is.’
In 2021 zijn ongeveer 30 prostaatkankerpatiënten met deze techniek behandeld bij Maastro.
Niels Wijdogen, managing director van Varian, leverancier van de bestralingsapparatuur: ‘Doordat men maar vijf keer wordt behandeld, zijn de zorgkosten ook lager. En kunnen er meer patiënten behandeld worden.’
Maastro blijft de techniek steeds meer verfijnen met als doel het bestralingstoestel drie keer zo snel te laten stralen. Dit zorgt voor korte behandeltijden en is daarom veel comfortabeler voor de patiënt. We werken we er ook aan het aantal behandelingen nog verder terug te brengen. Vanneste: ‘Op langere termijn mikken we op twee. Dit betekent een nog grotere sprong voorwaarts in het gevecht tegen kanker.’
Bron: Maastro